Ιστορία Της Πόλης

Η Καλλιθέα, με πληθυσμό που προσεγγίζει τις 200.000 κατοίκους, απλώνεται ανάμεσα στην Αθήνα και το Φαληρικό Όρμο, σε μία έκταση 4.500 στρεμμάτων.
Ο Δήμος της πόλης έχει ως έμβλημα τον Θησέα που, σύμφωνα με τη μυθολογία, όταν επέστρεψε από την Κρήτη, όπου είχε εξοντώσει τον Μινώταυρο, αποβιβάστηκε στις ακτές της Καλλιθέας.

Αρχαιολογικά ευρήματα ενισχύουν την άποψη, ότι η περιοχή της Καλλιθέας κατοικούνταν ήδη από τον 4ο αιώνα π.Χ., οπότε θεωρείται πως σ’ αυτή αναπτύχθηκε ναυτιλιακή δραστηριότητα.

Στην εποχή της Ελληνικής Επανάστασης, η περιοχή που συνορεύει στη  σημερινή Καλλιθέα από τον Άγιο Σώστη μέχρι την οδό Σπάρτης, γνωστό ως Ανάλατος, έγινε το πεδίο της μάχης, κατά την οποία σκοτώθηκε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, στις 22 Απριλίου 1827.

Το Σκοπευτήριο της Καλλιθέας
Το Σκοπευτήριο της Καλλιθέας

Ο σχηματισμός του σύγχρονου οικισμού της Καλλιθέας άρχισε το 1884-1885, με πρωτοβουλία μίας Οικοδομικής Εταιρίας. Μεταξύ των πρώτων οικιστών του νέου προαστίου συγκαταλέγονται ο νομικός Γεώργιος Φιλάρετος, ο έμπορος Λάσκαρις Λασκαρίδης και ο ιστορικός Γεώργιος Κρέμος. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Καλλιθέα διεξήχθη το άθλημα της σκοποβολής, στο Σκοπευτήριο που χτίστηκε ειδικά για το λόγο αυτό.

Λίγο πριν τα εγκαίνια του σταθμού του ηλεκτρικού της Καλλιθέας το 1928
Λίγο πριν τα εγκαίνια του σταθμού του ηλεκτρικού της Καλλιθέας το 1928

Ύστερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, η εγκατάσταση στην Καλλιθέα περίπου 25.000 προσφύγων από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο τη μετέτρεψε σε προσφυγική συνοικία και ανέκοψε την εξέλιξή της σε προάστιο αναψυχής. Ο οικισμός αποσπάστηκε από το Δήμο Αθηναίων το 1925, οπότε έγινε Κοινότητα, ενώ το 1933 Δήμος. Κατά την προπολεμική περίοδο, η πόλη έγινε τόπος εγκατάστασης βιομηχανιών και βιοτεχνιών, ενώ η θέση της μεταξύ Αθήνας και Πειραιά διεύρυνε την εμπορική της δραστηριότητα.

Η Πλατεία Δαβάκη κατά τη δεκαετία του '30, όταν ακόμα ήταν αμαξοστάσιο για τα Τραμ που διάβαιναν την λεωφόρο Θησέως
Η Πλατεία Δαβάκη κατά τη δεκαετία του ’30, όταν ακόμα ήταν αμαξοστάσιο για τα Τραμ που διάβαιναν την λεωφόρο Θησέως

Στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Καλλιθέα συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Μεταξύ των κυριοτέρων γεγονότων της περιόδου υπήρξε η Μάχη της Οδού Μπιζανίου, μεταξύ 10 ΕΠΟΝιτών και κατοχικών δυνάμεων, τον Ιούλιο του 1944, καθώς και το Μπλόκο του Αυγούστου του ιδίου έτους.

Στην Καλλιθέα, επίσης είχε την έδρα της, η ΠΕΑΝ, μια πολύ σημαντική αντιστασιακή οργάνωση με πιο γνωστό επίτευγμα της ανατίναξη του κτιρίου της ΕΣΠΟ στο κέντρο της Αθήνας.

Αεροφωτογραφία της Καλλιθεάς. Διακρίνεται κάτω αριστερά ο ιππόδρομος, Το ποτάμι του Ηλισσού, και κάτω του η λεωφόρος Θησέως
Αεροφωτογραφία της Καλλιθέας. Διακρίνεται κάτω αριστερά ο ιππόδρομος, Το ποτάμι του Ιλισσού, και κάτω του η λεωφόρος Θησέως

Η μεταπολεμική εξέλιξη της Καλλιθέας παρακολούθησε αυτή ολόκληρης της Αθήνας. Δεχόμενη το δικό της μερίδιο από την εσωτερική μετανάστευση, ήδη από τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 η Καλλιθέα απέκτησε τα χαρακτηριστικά μεγαλούπολης, ενώ στη δεκαετία του ’70 η ανοικοδόμηση των παλαιών κατοικιών με τη μέθοδο της αντιπαροχής οδήγησε σε νέα μεγάλη αύξηση του πληθυσμού, αλλά και τη στέρηση της πόλης από ελεύθερους χώρους.

Κατά τη δεκαετία του ’90, η Καλλιθέα έγινε τόπος εγκατάστασης αξιοσημείωτου αριθμού Ελλήνων Ποντίων από τις Δημοκρατίες της τέως Σοβιετικής Ένωσης. Με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, η Καλλιθέα είναι και πάλι Ολυμπιακή πόλη, ενώ η οριστική απομάκρυνση του Ιπποδρόμου και η συστηματική προσπάθεια του Δήμου για τη διεύρυνση του δικτύου της κοινωφελούς υποδομής της δημιουργούν βάσιμη αισιοδοξία για την αναπτυξιακή της προοπτική στον 21ο αιώνα.

Το 2016 θα βρει την πόλη της Καλλιθέας με το μεγαλύτερο πολιτιστικό έργο της Ευρώπης σε λειτουργία.
Συγκεκριμένα, αρχές του 2016 παραδίδεται προς χρήση η νέα Λυρική σκηνή, η νέα Βιβλιοθήκη και το νέο πάρκο από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Με το έργο αυτό η Καλλιθέα εντάσσεται στον πολιτιστικό χάρτη της Αττικής, δημιουργώντας νέα αναπτυξιακά δεδομένα για την πόλη μας.